Bu yazı patterns.dev'den çevirilmiştir.
Aynı türden birçok nesne arasında özellikleri paylaşın.
Prototype pattern, aynı türden birçok nesne arasında özellikleri paylaşmanın kullanışlı bir yoludur. Prototype, JavaScript'e özgü bir nesnedir ve Prototype zinciri aracılığıyla nesneler tarafından erişilebilir.
Uygulamalarımızda genellikle aynı türden birçok nesne oluşturmamız gerekir. Bunu yapmanın kullanışlı bir yolu, bir ES6 sınıfının birden çok örneğini oluşturmaktır.
Diyelim ki birçok köpek yaratmak istiyoruz! Örneğimizde, köpekler o kadarını yapamazlar: sadece bir isimleri vardır ve havlayabilirler!
class Dog {
constructor(name) {
this.name = name;
}
bark() {
return `Woof!`;
}
}
const dog1 = new Dog("Daisy");
const dog2 = new Dog("Max");
const dog3 = new Dog("Spot");Burada, constructor nasıl bir name özelliği içerdiğine ve sınıfın kendisinin bir bark özelliği içerdiğine dikkat edin. ES6 sınıflarını kullanırken, sınıfın kendisinde tanımlanan tüm özellikler, bu durumda bark, prototype'a otomatik olarak eklenir.
Prototype, bir constructor üzerinde prototype özelliğine erişerek veya herhangi bir instance'da __proto__ özelliği aracılığıyla doğrudan görebiliriz.
console.log(Dog.prototype);
// constructor: ƒ Dog(name, breed) bark: ƒ bark()
console.log(dog1.__proto__);
// constructor: ƒ Dog(name, breed) bark: ƒ bark()Constructor'ın herhangi bir instance'daki __proto__ değeri, constructor'ın prototype'ına doğrudan bir referanstır! Doğrudan nesnede olmayan bir nesne üzerindeki bir özelliğe erişmeye çalıştığımızda, JavaScript, özelliğin prototype zincirinde mevcut olup olmadığını görmek için prototype zincirinde aşağı iner.
Prototype pattern, aynı özelliklere erişimi olması gereken nesnelerle çalışırken çok güçlüdür. Her seferinde özelliğin bir kopyasını oluşturmak yerine, tüm örneklerin prototip nesnesine erişimi olduğundan, özelliği prototype'a kolayca ekleyebiliriz.
Tüm instances'ların prototype'a erişimi olduğundan, instances'ları oluşturduktan sonra bile prototype özellikler eklemek kolaydır.
Köpeklerimizin sadece havlayabilmeleri değil, aynı zamanda oynayabilmeleri gerektiğini de söyleyin! Prototype'a bir play özelliği ekleyerek bunu mümkün kılabiliriz.
class Dog {
constructor(name) {
this.name = name;
}
bark() {
return `Woof!`;
}
}
const dog1 = new Dog("Daisy");
const dog2 = new Dog("Max");
const dog3 = new Dog("Spot");
Dog.prototype.play = () => console.log("Playing now!");
dog1.play(); Playing now! Prototype chain terimi, birden fazla adım olabileceğini gösterir. Aslında! Şimdiye kadar, yalnızca __proto__'nin referans aldığı ilk nesnede doğrudan kullanılabilen özelliklere nasıl erişebileceğimizi gördük. Ancak, prototype'ların kendilerinin de bir __proto__ nesnesi vardır!
Başka bir köpek türü yaratalım, süper bir köpek! Bu köpek, normal bir Dog her şeyi miras almalı, ancak aynı zamanda uçabilmelidir. Dog sınıfını genişletip bir fly yöntemi ekleyerek süper bir köpek oluşturabiliriz.
class SuperDog extends Dog {
constructor(name) {
super(name);
}
fly() {
return "Flying!";
}
}Daisy adında uçan bir köpek yaratalım ve onun havlamasına ve uçmasına izin verelim!
class Dog {
constructor(name) {
this.name = name;
}
bark() {
console.log("Woof!");
}
}
class SuperDog extends Dog {
constructor(name) {
super(name);
}
fly() {
console.log(`Flying!`);
}
}
const dog1 = new SuperDog("Daisy");
dog1.bark();
dog1.fly();Woof!
Flying! Dog sınıfını genişlettiğimiz (extend) için bark methoduna erişimimiz var. SuperDog prototipindeki __proto__ değeri, Dog.prototype nesnesine işaret eder!
Buna neden prototype zinciri (chain) denildiği açıklığa kavuşuyor: nesnede doğrudan mevcut olmayan bir özelliğe erişmeye çalıştığımızda, JavaScript, özelliği bulana kadar __proto__'nin işaret ettiği tüm nesneleri özyinelemeli olarak aşağı iner!
Object.create methodu, prototipinin değerini açıkça iletebileceğimiz yeni bir nesne oluşturmamızı sağlar.
const dog = {
bark() {
return `Woof!`;
}
};
const pet1 = Object.create(dog);Pet1'in kendisinin herhangi bir özelliği olmamasına rağmen, prototip zincirindeki(prototype chain) özelliklere erişimi vardır! Pet1'in prototipi olarak dog nesnesini geçtiğimiz için bark özelliğine erişebiliriz.
const dog = {
bark() {
console.log(`Woof!`);
}
};
const pet1 = Object.create(dog);
pet1.bark(); // Woof!
console.log("Direct properties on pet1: ", Object.keys(pet1));
console.log("Properties on pet1's prototype: ", Object.keys(pet1.__proto__));Woof!
Direct properties on pet1: []
Properties on pet1's prototype: ['bark']Mükemmel! Object.create, yeni oluşturulan nesnenin prototipini belirterek, nesnelerin diğer nesnelerden doğrudan özellikleri devralmasına izin vermenin basit bir yoludur. Yeni nesne, prototip zincirinde yürüyerek yeni özelliklere erişebilir.
Prototype pattern, nesnelerin diğer nesnelerden özelliklere erişmesine ve özellikleri devralmasına kolayca izin vermemizi sağlar. Prototype chain, nesnenin kendisinde doğrudan tanımlanmayan özelliklere erişmemize izin verdiğinden, yöntemlerin ve özelliklerin tekrarlanmasını önleyebilir, böylece kullanılan bellek miktarını azaltabiliriz.